De herschepping van een geschiedenis

Bloedstollend en intellectueel uitdagend: een roman waarin de Middeleeuwen in alle kleur oprijzen.’ Auteur Nico Dros speelt met Willem die Madoc maakte een vernuftig spel met de vermeende geschiedenis van de raadselachtigste middeleeuwer: Madoc.

Meesterwerk
‘Willem die Madocke maecte’ is de naam waarmee verwezen wordt naar de – verder anonieme – auteur van de Middelnederlandse satire ‘Van den vos Reynaerde’, geschreven omstreeks 1260.

Een middeleeuwse tekst die ook toen al verwonderlijk genoeg een echte roman was: een fictief, afgerond verhaal waarin alles met elkaar verband heeft en die als dierenverhaal de ideale vorm was om de lezer een spiegel voor te houden. De tekst is afwisselend humoristisch, bijtend en gelaagd vanwege de dubbelzinnigheid, zeker op seksueel vlak. Een geraffineerd epos, die de feodale samenleving pijnlijk schetst.
Geoffrey Chaucer gebruikte het verhaal in zijn Canterbury Tales en Tybeert de kater komt ook voor bij Shakespeares Romeo and Julia. Ook Goethe gebruikte de sluwe vos Reynaert in zijn Reineke Fuchs. Om maar te zeggen: het verhaal sprak tot veler verbeelding.

Alleen de voornaam van de auteur is overgebleven – ‘bi Willeme’ – en dat hij ook de auteur was van het verdwenen manuscript Madoc wordt algemeen aangenomen. Volgens wetenschappers kan Madoc een ridderroman geweest zijn of een reisverhaal naar een andere wereld als in een droom. Fascinerend alleszins.

Willem die Madoc maakte

Historicus en auteur Nico Dros werd er alleszins door gegrepen en schetst noodgedwongen met verbeelding zijn eigen middeleeuwen. De romancier begint waar de geschiedschrijver zwijgt omdat diens historische bronnen opgedroogd blijken. Het gaat dan onvermijdelijk over een schijnheilige geestelijkheid – kindermisbruik was een geplogenheid – een bezitterige en inhalige adel en een onderdrukt volk.
Dros maakt er een boeiend verhaal van: een Vlaamse mediëvist vindt een middelnederlands manuscript waarin een setje bladen verstopt zitten. Handschriften van de auteur van ‘Van den vos Reynaerde’ – Willem dus? En misschien wel een verborgen versie van … Madoc?
Hij droomt van Madoc, dat zelf volgens de overlevering ook al een bijzonder droomverhaal is.

Een herschepping
Een – al of niet vermeend – koningskind, riddergevechten en duels op leven en dood, liefde, strijd voor een eerlijker pachtstelsel, zijn retorische gave, – (Madoc bestrijdt de arrogantie van de macht niet met sluwheid zoals de vos Reynaerde, maar met eerbaarheid) – agnostisch schrijverschap en gefilosofeer in Parijs, de daarop volgende inquisitie … het is een verhaal waarmee Dros een wereld schept, een verloren gegane geschiedenis herschept. Dat op zich is adembenemend.
In NRC Handelsblad noemden ze Nico Dros een ‘Nederlandse Umberto Eco die met veel toewijding en vertelplezier deze middeleeuwse periode weet te verbeelden.’  Buitengewoon en uitzonderlijk, een epos dat boeit vanaf de eerste pagina.
Dat is absoluut innemend.

_______________________

Willem die Madoc maakte – Nico Dros
Uitg: G.A.Van Oorschot
Hardback – 592 blz  – €27,90
Isbn: 9789028223035