Magisch magistraal

Dit boek betovert je vanaf de eerste zinnen. En dat gevoel zet zich voort tot het einde. Een merkwaardig boek.

‘Magisch realisme‘ was in onze schooltijd een nieuw begrip. Hubert Lampo (De komst van Joachim Stiller) en Johan Daisne (De trap van steen en wolken) waren verplichte lectuur: je ontsnapte er niet aan. En ik vond het niet erg: dat magische betoverde mij wel wat.
Ons deel van de nacht  dompelt je meteen onder in een Zuidamerikaanse sfeer. Ook in het recente ‘Erfgoed’ van Bonnefoy had ik dat ‘Marquez’-gevoel, zeg maar.

Auteur Mariana Enriquez – de naam zingt als het ware vanzelf – slaagt in haar ambitie om de traditie van een echte ‘Great Latin American Novel’ voort te zetten. Dat op zich is een verheugende vaststelling. In Ons deel van de nacht combineert ze heden en verleden met het bovennatuurlijke.  Dat levert een fantasierijk epos op over vaders en zonen en hun liefdevolle band met elkaar, dat tegelijk de dictatuur – élke dictatuur – aan de kaak stelt.

De gave om de Duisternis op te roepen
Het Argentinië van eind jaren 70-begin jaren ’80 was de periode van de Vuile Oorlog met clandestiene strafkampen, martelingen, ontvoeringen, verdwijningen. Op het einde van het regime werd het aantal slachtoffers op 30000 geschat. Ook Rosario – vrouw van het hoofdpersonage Juan – is een van hen: ‘desaparecidos‘ .. haar dood is een mysterieus verkeersongeval.

Overal in het land zwierven kinderen rond. Gestolen kinderen, achtergelaten kinderen. Kinderen die van ontvoerde mensen waren afgenomen. Misschien nam iemand hem in huis.

Juan heeft de gave om ‘de Duisternis’ op te roepen. Hij is het medium van een occulte en vooral gewelddadige, wrede beweging, de Orde. Zijn superbegaafde zoon Gaspar moet onvermijdelijk zijn opvolger worden: zijn vader probeert hem daarvan te vrijwaren.

‘…je hebt iets van mij, ik heb je iets van mij gegeven, hopelijk is het geen vloek, ik weet niet of ik je iets kan geven dat niet besmet is, niet duister is, ons deel van de nacht..’

Dat op zich is een spannend verhaal. Maar gekaderd in dat Argentijns politiek en maatschappelijk tijdvak wordt het plots ook veel méér dan dat. Het bovennatuurlijke wordt gespiegeld aan heden en verleden, schrijft de uitgever op de achterflap van het boek.

De stad schreeuwde, de lucht was vol smeekbeden en bezweringen en gegil en sirenes, …echo’s van vermoorde mensen

De Duisternis staat daarin symbool voor elke nietsontziende, militaire dictatuur:
‘de gulzigheid van de Duisternis, een verzamelaar van botten .. niets dan duister en honger en botten; een gesprek is niet mogelijk, er wordt niet onderhandeld…’

..het water was helder, maar bij sommige stromingen kleurde het rood doordat de rode aarde zich met de rivier vermengde..straks zouden alle watervallen roodgekleurd zijn als koude lava of een stroom aangelengd bloed…

Maar vooral is Ons deel van de nacht  het mooi liefdevol verhaal van een vader en een zoon die aan een onwrikbaar lot trachten te ontkomen.

_________________________

Ons deel van de nacht – Mariana Enriquez
De Bezige Bij (vert.: Irene van de Mheen)
Paperback – 668 blz – €29,99
Isbn: 978 94 031 054 13