‘Daar beneden ligt het meer, glanzend en stil, omzoomd door berken tot aan de waterkant. En het saunahuisje waar de jongens op zomeravonden met hun vader in zaten, na afloop het water in strompelend over de scherpe stenen. In een rij liepen ze, met hun handen uitgestrekt balancerend, als een crucifix.’
Ooit, jaren geleden, las ik ‘Bidden wij voor Owen Meany’ van John Irving. Ik was toen onthutst en verbijsterd toen ik ontdekte dat het hele lijvige boek slecht een aanloop was naar wat zich uiteindelijk kort, in een seconde afspeelde. En hoe alles duidelijk werd bij de climax op die laatste bladzijden. En hoe ik dacht, god, god bestaat.
Bij de overlevenden van Alex Schulman krijg je een zelfde scenario. Zij het dat god er niet overduidelijk een rol in speelt.
Reis naar het verleden
Je merkt als lezer dat het wachten is op de Grote Onthulling: de oorzaak van alle verdriet. Het verhaal wordt uiteraard van achter naar voren verteld: achterstevoren, drie volwassen broers gaan, om de as van hun moeder uit te strooien, terug naar de tijd van toen, een reis naar het verleden. Terug naar het zomerhuisje aan een meer, waar ze met het gezin tijdens de vakantiemaanden verbleven. De sfeer is meteen onwerkelijk, artificieel, alsof je naar kiekjes kijkt waarvan je weet dat ze niet echt zijn: het gelukkig gezinnetje en de verdoken misnoegdheid van vader, een complexe moeder, kinderen… Het verborgen verdriet, zonder te weten waarom.
Het duurt even voor je dat op het einde doorgrondt.
Schulman schrijft in haast filmische scènes: het zijn taferelen zoals een nu volwassen zoon zijn jeugdvakantie herinnert. Hoe het was en tegelijk nooit was. En de gruwel hoe het eens, ooit, eindigt.
_______________________
De overlevenden is de debuutroman van Alex Schulman
Uitg. De Bezige Bij – vert. Angélique de Kroon
Hardback – 236 blz – €22,99
isbn: 9789403132419
BOEKZE 
Een gedachte over “Het verborgen verdriet”